Το Σεμινάριο αυτό διοργανώνεται με φόντο την πανδημία και τον πόλεμο και τις απειλές για την κοινωνία των πολιτών οι οποίες γίνονται όλο και πιο εμφανείς. Η έκθεση Civicus 2021 εντοπίζει ορισμένες απο τις στρατηγικές που χρησιμοποίησαν οι κυβερνήσεις για να «επιβάλλουν προσεγγίσεις από τα πάνω, εντολής και ελέγχου, που φαίνεται να δείχνουν λίγη εμπιστοσύνη στη σοφία των ανθρώπων και των κοινοτήτων. Η πρώτη αντίδραση πολλών προέδρων και πρωθυπουργών ήταν να ενεργήσουν σαν η πανδημία να αποτελούσε απειλή για την εξουσία τους, εφαρμόζοντας καλά δοκιμασμένες ρουτίνες καταστολής. Τα κράτη ανέλαβαν διευρυμένες εξουσίες έκτακτης ανάγκης και ορισμένα χρησιμοποίησαν ξεκάθαρα την πανδημία ως πρόσχημα για να εισάγουν περιορισμούς στα δικαιώματα που είχαν διάρκεια για πολύ καιρό μετά το πέρας της κρίσης. Σε μια εποχή που ο εξονυχιστικός έλεγχος ήταν πιο δύσκολος, υπάρχει η υποψία ότι ορισμένοι πολιτικοί ηγέτες ενίσχυσαν ευκαιριακά την εξουσία τους μέσω της βιαστικής υιοθέτισης κατασταλτικών μέτρων που ήθελαν από καιρό να εφαρμόσουν».
Σε έναν ευρύτερο ορίζοντα, κατά τις πρώτες δεκαετίες του εικοστού πρώτου αιώνα, η απειλή για τις δημοκρατικές κοινωνίες σε ολόκληρο τον κόσμο προερχόταν όλο και περισσότερο εκ των έσω, από τον αυξανόμενο αυταρχισμό στη διακυβέρνηση, τη διάβρωση των θεσμών, την αυξανόμενη πόλωση και τις τεταμένες λαϊκές εκλογές. Είναι όμως πράγματι η δημοκρατία αυτό που διακυβεύεται και βρίσκεται σε κρίση στις μέρες μας, ή είναι ένα σύνολο πολιτικο-ιδεολογικών αξιών που ονομάζονται «φιλελεύθερες»; Μπορούμε να υποστηρίξουμε ότι η δημοκρατία δεν είναι ένα σύστημα αξιών αλλά μια κενή μορφή πολιτικής οργάνωσης, μια σύνταξη που μπορεί να εξοπλιστεί με διαφορετική σημασιολογία, συμπεριλαμβανομένης αυτής της αντί-φιλελεύθερης κοσμοθεωρίας που είχε προτείνει ο Βίκτορ Όρμπαν πριν από χρόνια; Εν μέσω μιας σειράς εθνικών και πολιτισμικών διαφορών που διαμορφώνονται από την ιστορία και τις σύγχρονες συνθήκες, η διερεύνηση των αποτυχιών της δημοκρατίας, η κατανόηση των μερικών επιτευγμάτων της και η ανανέωση των πολλών και ποικίλων πολιτισμών της, είναι απαραίτητη.
