Ανθρώπινα Δικαιώματα - Καταπολέμηση Διακρίσεων

Η παρουσίαση εισάγει τους βασικούς άξονες του διεθνούς δικαίου για τους πρόσφυγες και τη μετανάστευση, με επίκεντρο τη Σύμβαση της Γενεύης του 1951. Εξετάζονται οι προϋποθέσεις υπαγωγής, οι λόγοι αποκλεισμού και παύσης, η έννοια της δίωξης και οι βαθμίδες δικαιωμάτων που προβλέπονται για τους πρόσφυγες, θέτοντας τη βάση για τις επόμενες θεματικές ενότητες.

Η παρουσίαση εξετάζει το νομικό και θεσμικό πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης που ρυθμίζει τη μετακίνηση, την παραμονή και τα δικαιώματα των πολιτών τρίτων χωρών. Εστιάζει στις βασικές οδηγίες, κανονισμούς και πολιτικές που εφαρμόζονται στα κράτη μέλη, αναδεικνύοντας παράλληλα τις κύριες προκλήσεις που προκύπτουν από την πολιτικοποίηση της μετανάστευσης​.

Οι μεγάλες συνταγματικές προκλήσεις αποτελούν το επίκεντρο της παρουσίασης, καθώς τίθενται κρίσιμα ερωτήματα για το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Μεταξύ άλλων, εξετάζονται ζητήματα όπως η δημοσιονομική πολιτική, η κλιματική αλλαγή, η άμυνα και η μετανάστευση, ως τομείς που δοκιμάζουν τη συνοχή, τη λειτουργία και τον προσανατολισμό του ευρωπαϊκού εγχειρήματος.

Η παρουσίαση επικεντρώνεται στον ρόλο του Συμβουλίου της Ευρώπης στην προστασία των δικαιωμάτων των εθνικών μειονοτήτων, με έμφαση στη Σύμβαση-Πλαίσιο για την Προστασία των Εθνικών Μειονοτήτων. Παρουσιάζονται τα βασικά δικαιώματα που κατοχυρώνονται στο πλαίσιο αυτό, τα αρμόδια οργάνα ελέγχου και το σύστημα παρακολούθησης εφαρμογής της.

Η παρουσίαση επικεντρώνεται στον ρόλο της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ) στην προστασία από τις διακρίσεις. Εξετάζοντας την έννοια της άμεσης και της έμμεσης διάκρισης, εστιάζει στη σχετική νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, μέσα από την οποία αποτυπώνεται ο τρόπος με τον οποίο λειτουργεί στην πράξη ο εν λόγω μηχανισμός προστασίας.

Η παρουσίαση εξετάζει την αρχή της ίσης μεταχείρισης, μέσα από τη νομολογία του Δικαστηρίου της Ε.Ε. Εστιάζει στον τρόπο με τον οποίο το Δικαστήριο ερμηνεύει και εφαρμόζει την έννοια της ισότητας, εξετάζοντας κρίσιμες αποφάσεις που αφορούν την απαγόρευση των διακρίσεων και την προστασία θεμελιωδών δικαιωμάτων.

Η παρουσίαση εξετάζει τον ρόλο της Ευρωπαϊκής Ένωσης ως διεθνούς παράγοντα στην προώθηση και προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων πέρα από τα σύνορά της. Εστιάζει στους θεσμικούς μηχανισμούς, τις στρατηγικές και τις πολιτικές που αποτυπώνουν τη δέσμευση της Ε.Ε. για την υπεράσπιση θεμελιωδών δικαιωμάτων σε παγκόσμιο επίπεδο.

Η παρουσίαση εισάγει τους συμμετέχοντες στις θεμελιώδεις έννοιες που διέπουν το πεδίο της ισότητας και της μη διάκρισης στο ευρωπαϊκό και διεθνές δίκαιο. Εξετάζονται οι έννοιες της ίσης μεταχείρισης, της άμεσης και έμμεσης διάκρισης, της παρενόχλησης και της διάκρισης λόγω σχέσης, καθώς και η σημασία των θετικών δράσεων, ως εργαλείων άρσης των ανισοτήτων. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στη διάκριση μεταξύ τυπικής και ουσιαστικής ισότητας και στον τρόπο με τον οποίο οι διακρίσεις μπορούν να αναγνωρίζονται και να αντιμετωπίζονται στην πράξη.

Η παρουσίαση εστιάζει στο ισχύον νομοθετικό πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την προώθηση της ισότητας και την αντιμετώπιση των διακρίσεων. Παρουσιάζεται το σύστημα προστασίας που διαμορφώνουν οι βασικές Οδηγίες της Ε.Ε., με αναφορά στους τομείς εφαρμογής τους, τα προστατευόμενα χαρακτηριστικά καθώς και τις υποχρεώσεις των κρατών μελών για την ενσωμάτωση και εφαρμογή τους.

Η παρουσίαση επικεντρώνεται στις διακρίσεις λόγω εθνικής/εθνοτικής καταγωγής και θρησκείας, όπως αναγνωρίζονται και ρυθμίζονται στο πλαίσιο του ενωσιακού δικαίου. Εξετάζεται η εμβέλεια της νομικής προστασίας που παρέχουν οι σχετικές Οδηγίες της Ε.Ε., καθώς και το περιεχόμενο των προστατευόμενων χαρακτηριστικών. 

Η παρουσίαση εξετάζει τη σχέση ανάμεσα στην πολιτιστική ετερότητα και την ισότητα, θέτοντας την ταυτότητα και την ετερότητα ως δύο όψεις που συνυπάρχουν και αλληλεπιδρούν. Αναλύεται πώς συγκροτείται η έννοια του «Άλλου» στον δημόσιο λόγο και στις κοινωνικές πρακτικές, με αναφορά στις πολιτισμικές διαφορές και στις μορφές ορατότητας ή αποκλεισμού. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στο παράδειγμα της Ελλάδας και στον τρόπο με τον οποίο η διαφορετικότητα αντιμετωπίζεται στον δημόσιο χώρο, την πολιτική και τις πολιτισμικές αναπαραστάσεις.